همای رحمــت

درس‌هایی برای زندگی از سیره و فرمایشات امیرالمومنین علی(ع)

همای رحمــت

درس‌هایی برای زندگی از سیره و فرمایشات امیرالمومنین علی(ع)

اویس قرنى کیست؟

اویس بسیار عابد و عارف بود و او را از زهاد ثمانیه شمرده‏اند. در یمن شتربانى می‌نمود و نفقه مادرش را به عهده داشت براى زیارت پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله از مادرش اجازه خواست که به مدینه سفر کند مادرش گفت برو ولى زیاده از نیم روز توقف منما!

اویس که به مدینه رسید به خانه رسول خدا رفت ولى آن حضرت در مدینه حضور نداشت اویس پس از چند ساعت توقف در حالیکه به زیارت رسول اکرم صلى الله علیه و آله هم موفق نشده بود به یمن بازگشت، چون رسول خدا به مدینه آمد و وارد خانه شد فرمود این نور کیست که در اینجا می‌نگرم؟ گفتند شتربانى به نام اویس از یمن آمده بود و پس از مدتى توقف مراجعت نمود، فرمود این نور را در خانه ما به هدیه گذاشته است.

در مجالس المؤمنین است که پیغمبر صلى الله علیه و آله او را نفس الرحمن می‌نامید و می‌فرمود من از جانب یمن بوى خدا می‌شنوم سلمان عرض کرد این شخص کیست؟ فرمود: «ان بالیمن شخصا یقال له اویس القرنى یحشر یوم القیامة واحدة یدخل فى شفاعته مثل ربیعة و مضر، الا من راه منکم یقرءه منى السلام». یعنى در یمن شخصى است که او را اویس قرنى گویند روز قیامت تنها محشور شود و در شفاعت او به اندازه قبیله ربیعه و مضر داخل می‌شوند، هر که از شما او را دید سلام مرا به او برساند.

اویس در صفین به خدمت على علیه السلام رسیده و بیعت نمود و در رکاب وى جنگ کرد و در همان جنگ به درجه شهادت نائل آمد.

آشنایی با مالک اشتر نخعى

تعریف و توصیف مالک خارج از آن است که در این چند سطر بیان می‌شود. امام در مورد ایشان می‌فرماید یکى از بندگان خدا را به سوى شما روانه کردم که در روزهاى خوفناک نمی‌خوابد و در ساعات وحشت و اضطراب از برابر دشمن بر نمی‌گردد و بیمناک نشود و بر بدکاران از سوزاندن آتش سخت‏تر است و او مالک بن حارث از قبیله مذحج است پس سخنش را بشنوید و فرمانش را در آنچه با حق مطابقت دارد اطاعت کنید فانه سیف من سیوف الله زیرا او شمشیرى از شمشیرهاى خدا است که تیزى آن کند نشود و ضربتش بى اثر نباشد.

آرى مالک سیف الله المسلول بود که با شمشیر آتشبار خود خرمن هستى منافقین را خاکستر می‌نمود و مقام شامخى داشت که على علیه السلام درباره‏اش فرمود: «لقد کان لى کما کنت لرسول الله» یعنى مالک براى من چنان بود که من نسبت به رسول خدا بودم. اگر به این کلام امام توجه دقیق شود آن وقت میزان عظمت و علو منزلت مالک روشن می‌گردد.

ابن ابى الحدید در شرح نهج البلاغه می‌گوید اگر کسى سوگند یاد کند که خداى تعالى در میان عرب و عجم کسى را مانند مالک خلق نکرده است مگر استادش على بن ابیطالب را گمان نمی‌کنم که در سوگند خود گناهى کرده باشد زندگى مالک اهل شام و مرگ وى اهل عراق را پریشان نمود.

رشادت‌هاى مالک در جنگ صفین غیر قابل توصیف است و معاویه او را دست راست على می‌نامید، پس از مراجعت از صفین على علیه السلام او را به فرماندارى مصر اعزام نمود و در قلزم به وسیله نافع مسموم گردید.

خبر شهادت وى على علیه السلام را بی اندازه متأثر نمود و براى آن شجاع بى‌نظیر بسیار گریه نمود و فرمود خدا رحمت کند مالک را و سپس فرمود مالک اگر کوه بود کوهى عظیم بود و اگر سنگ بود سنگى صلب و سخت بود مرگ او اهل شام را عزیز و اهل عراق را ذلیل نمود پس از این دیگر مثل مالک را نخواهم دید.