اویس بسیار عابد و عارف بود و او را از زهاد ثمانیه شمردهاند. در یمن شتربانى مینمود و نفقه مادرش را به عهده داشت براى زیارت پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله از مادرش اجازه خواست که به مدینه سفر کند مادرش گفت برو ولى زیاده از نیم روز توقف منما!
اویس که به مدینه رسید به خانه رسول خدا رفت ولى آن حضرت در مدینه حضور نداشت اویس پس از چند ساعت توقف در حالیکه به زیارت رسول اکرم صلى الله علیه و آله هم موفق نشده بود به یمن بازگشت، چون رسول خدا به مدینه آمد و وارد خانه شد فرمود این نور کیست که در اینجا مینگرم؟ گفتند شتربانى به نام اویس از یمن آمده بود و پس از مدتى توقف مراجعت نمود، فرمود این نور را در خانه ما به هدیه گذاشته است.
در مجالس المؤمنین است که پیغمبر صلى الله علیه و آله او را نفس الرحمن مینامید و میفرمود من از جانب یمن بوى خدا میشنوم سلمان عرض کرد این شخص کیست؟ فرمود: «ان بالیمن شخصا یقال له اویس القرنى یحشر یوم القیامة واحدة یدخل فى شفاعته مثل ربیعة و مضر، الا من راه منکم یقرءه منى السلام». یعنى در یمن شخصى است که او را اویس قرنى گویند روز قیامت تنها محشور شود و در شفاعت او به اندازه قبیله ربیعه و مضر داخل میشوند، هر که از شما او را دید سلام مرا به او برساند.
اویس در صفین به خدمت على علیه السلام رسیده و بیعت نمود و در رکاب وى جنگ کرد و در همان جنگ به درجه شهادت نائل آمد.